Waarschijnlijk draait jouw computer met een CPU die een verre afstammeling is van de Intel 4004 microprocessor. Een typische toepassing voor de 4004 microprocessor was: een elektronische rekenmachine bouwen. Nog niet zo lang daarvoor waren rekenmachines helemaal mechanisch. Bij een mechanische rekenmachine valt vaak direct op: je ziet veel meer knopjes dan op een moderne rekenmachine. Stel dat je zo’n antieke rekenmachine in bezit zou hebben: hoe gebruik je die dan? Het antwoord staat in video’s.
Rekenmachine met alleen de knopjes 1 t/m 5
In het algemeen is het zo dat op een rekenmachine die meerdere knopjes met hetzelfde cijfer heeft, elke volledige kolom cijfertoetsen hoort bij elk cijfer van de som. Zo ook bij de „Torpedo Schnell Addiermaschine” die gemaakt is in de jaren ’30. Wat is er zo snel aan deze machine? Meerdere dingen. Meteen als je een knopje indrukt, telt hij het cijfer van die knop op bij de som, in de kolom van de knop. Je kunt in meerdere kolommen tegelijk een toets indrukken, dat is ook sneller. Verder is de machine snel omdat hij alleen toetsen heeft van 1 tot en met 5. Dat werkt zo: wil je 8 optellen, dan druk je 2 keer achter elkaar op toets 4. Of je drukt een keer op 3 en een keer op 5. Op die manier hoef je je handen minder ver te bewegen en dat is dus sneller.
Op de thumbnail zie je dat in de meest significante kolom geen toetsen 1, 2 en 3 zijn, maar wel 4 en 5. De video legt uit waarom dat zo is.
„Pinwheel” calculator met 3 displays
Deze rekenmachine van Dimm stamt uit 1958. De zwengel kan je 2 kanten op draaien: met de klok mee is optellen, tegen de klok in is aftrekken. Het getal stel je in met de pinnetjes. Het display rechtsonder is de accumulator, het display linksonder is een teller die je nodig hebt voor vermenigvuldigen en delen, maar dit is niet een echte teller want het ondersteunt geen overloop. De machine kan optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen.
Friden STW10 elektromechanische rekenmachine
Ook bij deze rekenmachine, die gebouwd is omstreeks 1956, heb je voor elke kolom van het getal een aparte kolom met voor elk cijfer een knopje. Maar niet letterlijk voor elk cijfer: er zijn geen knopjes voor het cijfer 0. Heb je dat cijfer nodig, dan druk je geen enkel ander knopje voor die kolom in. Het „normale” toetsenbordje links gebruik je alleen bij vermenigvuldigen.
De eigenaar van dit exemplaar heeft gelukkig de originele gebruiksaanwijzing nog en hij demonstreert enkele oefeningen die daarin beschreven worden. De nieuwprijs van deze rekenmachine was destijds 880 US Dollar, gecorrigeerd voor inflatie zou dat nu net onder 10000 US Dollar zijn, exclusief BTW.
Topfoto: calculator met ruimtevaarttechnologie, blafhert 2023
Links
Meer retrocomputer december nostalgie:
Computer Reset: vindplaats van oude computers (2023)
Apparaten, oud maar vertrouwd (2023)
Op de vierkante millimeter (-papier) (2023)
De boekhoudmachine (2023)
Modernste informatietechnologie (demo) (2023)
Werken met een antieke rekenmachine (2023)
Engeland stapt over op decimaal geld (2023)- Mainframe computer als hobby (2021)
- Nostalgie 2021: thuiscomputers (2021)
- De computer die je nooit gehad hebt (deel 2) (2018)
- De computer die je nooit gehad hebt (deel 1) (2018)
- Hobbycomputer-nostalgie op YouTube (2017)
- Ontbrekende dagen / wanneer is het nieuwjaar? (2012)
- Abort, Retry, Ignore? (2011)
- Te veel Peppermint Schnapps (2008)
- Teleac cursus “Microprocessors 2” (2006)
blafhert 