De afkorting mtbf staat voor: Mean Time Between Failures. Letterlijk vertaald betekent dit: gemiddelde tijd tussen twee storingen.
Na een storing moet je repareren en in de consumentenelektronica, vooral in de pc-wereld, betekent „reparatie” vaak het vervangen van een complete module. Gelukkig maar, want ik denk er nog vaak aan terug dat het repareren van mijn ZX Spectrum bij Vogelzang in Eindhoven, die toen nog echt gerepareerd werd, destijds maanden geduurd heeft.
In de pc-wereld is mtbf daarmee dus eigenlijk een indicatie van de gemiddeld te verwachten levensduur geworden.
Gloeilampen
Het woord „Mean” geeft aan dat het over het gemiddelde gaat. MTBF geeft dus aan waar je rekening mee moet houden. Bij een gemiddelde ook altijd sprake van een afwijking op dat gemiddelde.
Bij het produceren van gloeilampen kan het gebeuren de lampen te veel gaan afwijken van het gemiddelde, bijvoorbeeld doordat een productielijn in de loop van de jaren steeds minder nauwkeurig gaat produceren. Men kan dan besluiten om deze lampen niet meer het merk van de fabriek zelf te geven, maar bijvoorbeeld een huismerk.
Ze worden inderdaad door dezelfde fabriek gemaakt, maar toch is er een behoorlijk verschil in gebruikerservaring.
Harddisks
Ook de manier waarop de mtbf bepaald wordt is van belang. Een MTBF tijd van 200000 uur zou overeenkomen met een continu gebruik van meer dan 20 jaar. Als een harddisk zo’n MTBF gekregen heeft, dan voel je wel aan dat er geen enkele harddisk van dat type al zo lang in de praktijk uitgetest is.
Voor het bepalen van de MTBF van harddisks gebruiken ze een snellere manier. Ze testen meerdere exemplaren van het product tegelijk en te kijken hoe lang het duurt tot er een paar versleten zijn. Als er bijvoorbeeld in een test van 100 harddisks na 2000 uur er steeds precies 1 kapot is, dan noemen ze dat een MTBF tijd van 200000 uur. Ja een beetje een rare berekening ja.
Zo’n 20 jaar geleden had je de harddisks van het merk Kalok, met een MTBF tijd van slechts 10000 uur. Als je dergelijke disks 24 uur per dag gebruikt, dan kan je uitrekenen dat ze gemiddeld na 60 weken versleten zijn. Ook hier was de MTBF een gemiddelde. Ik ken mensen die zo’n Kalok harddisk letterlijk jaren lang 24 uur per dag intensief gebruikt hebben, maar er waren ook heel veel mensen bij wie de harddisk bij normaal gebruik al na een jaartje kapot was.
In die tijd hadden de meeste harddisks trouwens al een veel langere MTBF tijd dan die van Kalok, dit was gewoon een goedkoop merk.
raid
Om het risico van een harddiskcrash te verkleinen besluiten sommige mensen om raid te gaan gebruiken. raid betekent dat je de data automatisch verdeelt over een reeks harddisks, op zo’n manier dat gegevens dubbel weggeschreven worden. Dubbel wegschrijven betekent dat de gegevens veiliger bewaard worden en dat teruglezen sneller is.
Je zou het niet direct verwachten, maar het toepassen van raid maakt de kans dat je te maken krijgt met een diskcrash juist veel groter. Immers: de storingskans per harddisk blijft gelijk en je gebruikt meer harddisks! Maar raid zorgt er wel voor dat de gevolgen van een diskcrash veel kleiner zijn.
Een voorbeeld van een disk die erg vaak kapot ging maar door koppige beheerders toch steeds door hetzelfde type vervangen werd:
Quantum Atlas 4GB.
Bij het samenstellen van een raid array is het trouwens goed om er op te letten dat je juist niet harddisks gebruikt uit precies dezelfde productieserie: als er een fout zou zitten in die serie — en daarvan zijn meer dan genoeg voorbeelden bekend — dan gaan de harddisks in je raid array straks misschien wel vlak na elkaar kapot. Een tip is om dan de harddisks bij verschillende winkels te kopen, zodat ze waarschijnlijk niet op dezelfde dag gefabriceerd zijn.
TV
Er was een tijd dat TV’s ontworpen werden met een MTBF-tijd van maar enkele duizenden uren. Die tijd is meestal niet zo laag vanwege de (dure) beeldbuis, maar juist vanwege andere (goedkopere) onderdelen. Gelukkig kan je een TV meestal wel repareren.
Over het repareren van TV’s vind je op madsci.org een interessant stuk.
Temperatuur
Een belangrijk aspect voor de levensduur van computeronderdelen, vooral voor harddisks, is de temperatuur. Een indicatie voor de te verwachten levensduur van harddisks is de MTBF. Een indicatie voor de te verwachten levensduur van computerchips is zo’n 70 jaar, in een PC dus praktisch onbeperkt.
Maar een hogere temperatuur zal de levensduur van je pc verkorten:
Mijn vuistregel is dat voor elke 10 graden Celsius die de temperatuur hoger is dan kamertemperatuur de te verwachten levensduur zal halveren.
Toen CPU-fabrikant Intel begon met het controleren van kapot teruggestuurde processors, ontdekten ze dat de processoren meestal kapot gegaan waren door gebruik bij een veel te hoge temperatuur en kloksnelheid.
Het Google harddisk onderzoek (februari 2007)
De levensduur van alle onderdelen in een pc hangt samen met de temperatuur, zeker voor de harddisk. Ik ben het dus niet eens met de conclusie van het onderzoek dat Google ooit over dit onderwerp deed.
Hieronder vind je een link naar het verslag van het onderzoek. De onderzoekers geven als conclusie dat temperatuur geen invloed heeft op de levensduur van een harddisk. Toch lijken de grafieken in het onderzoek zelf al wat anders aan te geven.
Mijn opmerkingen:
- Harddisks werken bij Google in een temperatuur gecontroleerde omgeving en dus waarschijnlijk in een ruimte die permanent 18°C is. De met SMART gemeten temperaturen wijken daar erg ver van af, tot boven de 50°C, wat erg slecht gebouwde servers of een onbetrouwbare temperatuursensor kan betekenen;
- Bij harddisks van 3 jaar en ouder zie je wel degelijk een grotere uitval bij hogere temperaturen, de vreemde keuze van klassen maakt het in de grafieken wat minder duidelijk.
Het onderzoek zegt verder dat het moeilijk is om een kapotte harddisk te verklaren op basis van de SMART meetgegevens, voorspellen is dus al helemaal moeilijk.
Links
Links
Mijn blogs over handelsjargon:
- Het hoofdartikel van de reeks is „Fail!”, over kapotte apparaten
blafhert 
Echt fijn dat je die dingen uitlegt! Je kan ze inderdaad nooit vinden, bedankt!
Nog wat extra info over kapotte harddisks. Als hij stuk gaat en je hebt nog garantie, dan krijg je van de winkelier een nieuwe. Maar met die oplossing krijg je nooit je gegevens terug.
Mensen vragen wel eens of het mogelijk is om gegevens te lezen van een harddisk die kapot is. Het antwoord: ja, dat is mogelijk.
De eerste manier is om een nieuwe harddisk van precies hetzelfde type te slopen en daar je oude magnetische schijf in over te bouwen. Je kunt dan nog eenmalig de gegevens van de oude schijf lezen. Dit werkje moet in een stofvrije ruimte gebeuren. Omdat de garantie hierdoor natuurlijk vervalt kost het jou 2 nieuwe harde schijven.
De andere manier is duurder: je laat dan de schijf lezen in een laboratorium met speciale apparatuur. Je krijgt je kostbare data op een DVD schijfje terug. Reken hierbij op een kostprijs van zo’n 2.000 Euro voor 4GB.
Overigens is er bij beide manieren geen 100% zekerheid dat het terughalen lukt.
Fabrikant Freecom verkoopt nu een low-cost data recovery service. Voor slechts €29,95 extra is je nieuwe drive 3 jaar lang verzekerd tegen dataverlies: als hij het niet meer doet stuur je hem gewoon op.
Zie: theregister.co.uk
Interessant en duidelijk verteld, bedankt!
Knijpkat.